Hăm tã là tình trạng không còn xa lạ với các bậc cha mẹ và có thể khỏi nhanh chóng khi được chăm sóc cẩn thận, nhưng khi bé bị hăm tã lâu ngày không khỏi thì đó là khi cha mẹ thực sự phải lo lắng. Da bé đỏ rát, mẩn ngứa kéo dài khiến cả bé và bố mẹ đều mệt mỏi. Vậy nguyên nhân do đâu? Có cần đưa bé đi khám? Bài viết dưới đây của Hana HP Group sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này và cách xử lý hiệu quả, an toàn cho làn da nhạy cảm của con.
Hăm tã lâu ngày có thể gây nguy cơ gì?
Ban đầu, hăm tã thường chỉ là vài mảng đỏ hồng trên da bé, không quá đáng lo nếu được chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài nhiều ngày mà không cải thiện, hoặc ngày càng lan rộng, thì đây không còn là chuyện nhỏ nữa.
Một trong những nguy cơ đầu tiên khi bé bị hăm tã lâu ngày không khỏi là nhiễm trùng da. Da bé lúc này đã bị tổn thương, trở nên mỏng yếu, tạo điều kiện lý tưởng cho vi khuẩn và nấm (đặc biệt là Candida) xâm nhập.
Lúc này, vùng da hăm có thể xuất hiện mụn nước, sưng tấy, thậm chí có dịch vàng, cảnh báo tình trạng nhiễm khuẩn nghiêm trọng.
Tiếp theo là vấn đề đau và khó chịu kéo dài. Bé có thể trở nên cáu gắt, quấy khóc liên tục, ngủ không ngon, ăn kém vì cảm giác xót, rát ở vùng tã. Nhiều cha mẹ ban đầu không nhận ra nguyên nhân đến từ vùng da này, dẫn đến việc “đánh vật” với bé suốt cả ngày.
Một số trường hợp, nếu hăm tã kéo dài quá lâu, có thể tiến triển thành viêm da mãn tính, da sẫm màu, dày sừng, mất đi vẻ mịn màng vốn có. Đây không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ, mà còn làm giảm khả năng tự bảo vệ tự nhiên của da bé.
Ngoài ra, tuy hiếm gặp, nhưng vi khuẩn hoặc nấm có thể lan rộng, gây nhiễm trùng tiết niệu, đặc biệt là ở bé gái, hoặc các bệnh viêm nhiễm khác nếu không điều trị sớm và đúng cách.
Những nguyên nhân khiến bé bị hăm tã lâu ngày không khỏi
Bạn đã thử nhiều cách nhưng tình trạng bé bị hăm tã lâu ngày không khỏi vẫn kéo dài? Rất có thể nguyên nhân nằm ở những thói quen chăm sóc tưởng chừng vô hại dưới đây:
Không lau khô da bé trước khi mặc tã mới
Nhiều cha mẹ thường lau rửa vùng da mặc tã rất cẩn thận, nhưng lại quên mất bước cuối cùng: lau khô da hoàn toàn. Làn da còn ẩm, kết hợp với môi trường kín trong tã, tạo điều kiện lý tưởng cho vi khuẩn và nấm sinh sôi. Vậy nên, sau mỗi lần vệ sinh, đừng vội mặc tã ngay mà hãy dùng khăn mềm thấm khô từng ngóc ngách trên da bé.
Tã không phù hợp
- Tã quá chật hoặc không thoáng khí sẽ gây ma sát và bí bách vùng da mỏng manh của bé, khiến da dễ bị kích ứng. Tưởng như chỉ là “cấn nhẹ” nhưng nếu lặp lại nhiều lần, da bé sẽ phản ứng mạnh hơn.
- Tã kém chất lượng có thể chứa hương liệu, hóa chất tẩy trắng hoặc chất hấp thụ gây kích ứng da. Với làn da còn chưa hoàn thiện của bé, đây là “combo” nguy hiểm khiến hăm tã dai dẳng không dứt.
Sai lầm trong cách cải thiện tình trạng hăm da ở trẻ
- Nhiều mẹ rất tin dùng phấn rôm khi da trẻ có vấn đề, tuy nhiên, dùng phấn rôm hay tinh bột ngô để chữa hăm có thể gây bí lỗ chân lông, tạo lớp bột giữ ẩm, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
- Thoa các loại kem chứa hóa chất mạnh như camphor, salicylat, axit boric… không chỉ không giúp giảm viêm mà còn có nguy cơ gây phản ứng mạnh trên da trẻ. Nhiều nghiên cứu của các tổ chức uy tín cũng khuyến cáo tránh các sản phẩm chứa các thành phần này trên da trẻ nhỏ.
- Dùng xà phòng thơm hoặc sản phẩm có hương liệu để rửa vùng kín có thể làm mất cân bằng pH và gây khô rát, khiến tình trạng hăm thêm trầm trọng.
Trẻ bị tiêu chảy kéo dài
Tiêu chảy khiến bé đi ngoài thường xuyên, phân lỏng dễ lan rộng và tiếp xúc lâu với da. Dù mẹ có thay tã siêu nhanh, vẫn khó tránh tổn thương da, từ đó dẫn đến hăm kéo dài và nặng hơn.
Hành trình 5 bước “gỡ rối” khi bé hăm tã lâu ngày
Phần lớn trường hợp hăm tã đều có thể cải thiện đáng kể chỉ sau vài ngày, nếu cha mẹ áp dụng đúng cách chăm sóc và kiên trì thực hiện. Dưới đây là “hành trình 5 bước gỡ rối” dành riêng cho những ca hăm dai dẳng khó trị:
Bước 1: Tạm ngưng tất cả sản phẩm đang sử dụng
Khi thấy bé hăm mãi không đỡ, nhiều cha mẹ càng “ra tay” mạnh hơn: đổi kem, đổi tã, thêm phấn rôm, xoa thêm lotion… Nhưng chính điều đó có thể làm da bé bị quá tải, khó phục hồi.
Việc đầu tiên cần làm là dừng toàn bộ sản phẩm đang dùng, kể cả sữa tắm, khăn ướt có mùi hay kem chống hăm thường dùng.
Bước 2: Vệ sinh đúng cách
Thay vì lau bằng khăn ướt, hãy dùng nước ấm sạch để rửa nhẹ nhàng vùng da bị hăm, sau đó thấm khô bằng khăn mềm hoặc gạc y tế. Không chà xát mạnh tay! Vùng da này đang vô cùng nhạy cảm, chỉ cần hơi chà xát một chút là đã có thể gây tổn thương sâu hơn.
Bước 3: Cho bé “thả rông” để da được thở
Ít ai ngờ rằng, để bé nằm mông trần 3 – 5 lần/ngày, mỗi lần 10 – 15 phút lại mang hiệu quả bất ngờ. Không có tã, không có ma sát, không bí bách, da bé được thông thoáng và tự lành nhanh hơn. Nếu sợ bé tè “lung tung”, mẹ có thể lót khăn thấm tốt hoặc cho bé nằm trên bỉm mở sẵn.
Bước 4: Dùng kem điều trị nếu có nhiễm khuẩn/nấm
Nếu hăm có dấu hiệu lan rộng, nổi mụn nước, có dịch vàng hoặc kèm mùi hôi, khả năng cao là đã có nhiễm khuẩn hoặc nấm (thường là nấm Candida). Lúc này, cần đưa bé đi khám để được chỉ định loại kem điều trị đặc hiệu, tránh tự ý dùng vì có thể khiến tình trạng nặng thêm.
Bước 5: Thay tã thường xuyên hơn bình thường
Kể cả khi tã chưa đầy, hãy thay 2 – 3 giờ/lần để giữ vùng mặc tã luôn khô ráo. Mỗi lần thay, lặp lại quy trình rửa – lau – thấm khô – thoáng khí như trên. Lưu ý: chọn loại tã thấm hút tốt, mềm mại, không mùi và vừa kích cỡ, đừng vì giá rẻ mà “hy sinh làn da” của bé.
Khi nào nên đưa bé đi khám?
Bé bị hăm tã lâu ngày không khỏi thường có thể được cải thiện rõ rệt sau vài ngày chăm sóc đúng cách tại nhà. Tuy nhiên, nếu tình trạng bé bị hăm tã lâu ngày không khỏi, hoặc có dấu hiệu nặng hơn, cha mẹ không nên tiếp tục tự xử lý mà cần đưa bé đến bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Dưới đây là những tín hiệu đỏ báo hiệu bạn nên đưa bé đi khám ngay:
- Sau 2 – 3 ngày điều trị tại nhà mà không thấy cải thiện, thậm chí vùng hăm có dấu hiệu lan rộng, đỏ hơn hoặc khiến bé ngày càng khó chịu hơn.
- Xuất hiện mụn nước, mụn mủ, vết loét hoặc vùng da bị hăm lan sang các khu vực khác (đùi, bụng, vùng kín…). Đây có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng da hoặc nhiễm nấm, cần có thuốc đặc trị chứ không thể chỉ dùng kem chống hăm thông thường.
- Bé sốt, bỏ bú, ngủ không yên, mệt mỏi rõ rệt hoặc quấy khóc nhiều hơn bình thường, đặc biệt nếu các dấu hiệu này kèm theo vùng hăm nặng thì khả năng có biến chứng cần được can thiệp y tế.
Phòng ngừa hăm tã tái phát sau điều trị – duy trì làn da khỏe mạnh
Sau khi chữa khỏi hăm tã cho bé, việc tiếp theo không kém phần quan trọng là ngăn hăm tã quay lại. Dưới đây là những thói quen đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả để giúp bé luôn thoải mái, da dẻ mịn màng và khỏe mạnh.
Thay tã đúng lúc, vệ sinh đúng cách
Nguyên tắc vàng: thay tã ngay khi bé đi ngoài hoặc tè ướt tã. Đừng chờ tã đầy mới thay, vì chỉ vài phút tiếp xúc với nước tiểu hay phân cũng có thể gây kích ứng da.
Sau mỗi lần thay tã, hãy rửa vùng da bằng nước ấm, lau nhẹ bằng khăn mềm, đặc biệt ở những nếp gấp nhỏ. Đừng quên thấm khô hoàn toàn vì chỉ cần để da ẩm một chút thôi là nấm và vi khuẩn đã có có thể phát triển nhanh chóng.
Chọn tã phù hợp, cho da “thở” mỗi ngày
Tã vừa vặn, thấm hút tốt và thông thoáng sẽ giúp da bé “dễ thở” hơn rất nhiều. Ngoài ra, mẹ nên dành thời gian cho bé nằm mông trần 10 – 15 phút mỗi ngày, nhất là khi thời tiết ấm, vừa giúp da khô thoáng, vừa khiến bé thoải mái.
Dùng kem chống hăm đúng cách
Sau khi vệ sinh và lau khô, thoa một lớp kem chống hăm mỏng để tạo hàng rào bảo vệ da. Ưu tiên các loại kem có zinc oxide hoặc petrolatum, không chứa hương liệu hay chất gây kích ứng.
Chú ý chế độ ăn của bé (và của mẹ nếu cho con bú)
Một số thực phẩm có thể khiến phân bé có tính axit hơn, làm tăng nguy cơ kích ứng. Khi bé bắt đầu ăn dặm, hãy theo dõi kỹ phản ứng của cơ thể. Nếu bé bú mẹ, mẹ cũng nên tránh các thực phẩm lạ hoặc nhiều dầu mỡ trong giai đoạn da bé đang nhạy cảm.
Giữ vệ sinh môi trường xung quanh
Đừng quên giặt kỹ khăn, quần áo hoặc tã vải của bé bằng xà phòng không mùi, không chất tẩy mạnh. Và tất nhiên, luôn rửa tay sạch sẽ trước và sau khi thay tã để bảo vệ da bé khỏi vi khuẩn “du lịch từ tay mẹ”.
Bị hăm tã lâu ngày có để lại sẹo không?
Về cơ bản, hăm tã thông thường (hăm tã nhẹ đến trung bình) không gây sẹo vĩnh viễn nếu được điều trị và chăm sóc đúng cách, kịp thời. Làn da trẻ em có khả năng tái tạo rất tốt.
Tuy nhiên, trong những trường hợp bé bị hăm tã lâu ngày không khỏi hoặc hăm tã nghiêm trọng (cấp độ 4-5), đặc biệt khi có biến chứng nhiễm trùng nặng, thì có thể để lại sẹo.
Do đó, cha mẹ cần chăm sóc và điều trị hăm tã ngay từ khi mới xuất hiện và đưa bé đi khám bác sĩ ngay lập tức nếu hăm tã trở nặng.
Có nên dùng kem trị nấm chung với kem chống hăm?
Dùng đồng thời hai loại kem nên được tham khảo ý kiến bác sĩ, đặc biệt nếu tình trạng hăm đã kéo dài nhiều ngày hoặc không cải thiện sau khi tự điều trị. Mỗi bé có cơ địa và phản ứng da khác nhau, đừng tự ý “pha trộn” sản phẩm khi chưa rõ nguyên nhân.
Trong nhiều trường hợp, khi bé bị hăm tã lâu ngày không khỏi, cha mẹ nghi ngờ có thể là do nấm men (Candida) – loại “thủ phạm” thường gây hăm đỏ lan rộng, vùng da đỏ có viền rõ và đôi khi kèm theo mụn li ti. Trong những trường hợp này, một số loại kem trị nấm có thể mang lại hiệu quả ban đầu.
Tuy nhiên, việc kết hợp kem trị nấm với kem chống hăm thông thường (chứa kẽm oxit hoặc petroleum jelly) không phải lúc nào cũng đúng, vì điều trị không đúng loại nấm hoặc sai cách có thể khiến tình trạng kéo dài hơn.
Dù bé bị hăm tã lâu ngày không khỏi có thể khiến cha mẹ lo lắng, nhưng chỉ cần chăm sóc đúng cách và kịp thời, làn da của bé hoàn toàn có thể phục hồi khỏe mạnh. Hãy thường xuyên quan sát cơ thể bé, lựa chọn sản phẩm dịu nhẹ và tham khảo ý kiến chuyên gia khi cần thiết. Chăm da cho bé không cần cầu kỳ, chỉ cần đúng và xuất phát từ sự tinh tế của bố mẹ.
Tin liên quan:
